Menopauze: Waarom bio-identieke hormonen?

Heb je gehoord van bio-identieke hormonen? Als vrouw in de overgang is dit mogelijk interessant voor herstel van de hormoonbalans. En om symptomen van de overgang te verlichten. Een ander mogelijk voordeel: het remt huidveroudering. Wat zeggen  wetenschappelijke studies over deze natuurlijke vorm van hormoontherapie?

Bio-identieke hormonen en de menopauze

In deze blog kijken we naar de veiligheid en zin van hormoontherapie met bio-identieke hormonen. Dit is een behandelwijze voor vrouwen in de pre-, perimenopauze en  menopauze. Biedt het echt voordelen voor je huid en gevoel van welzijn?

Bio-identieke hormonen zijn progesteron, estradiol, en estriol

Wel/niet aanvulling voor cosmetische praktijk

Past hormoontherapie met bio-identieke hormonen bij de visie en missie van Praktijk voor Injectables. En is het aanvulling op de cosmetische praktijk. Het antwoord op deze twee vragen is: als de therapie bewezen werkzaam en veilig is, kan dat. Omdat de artsen van PVI vinden dat tevredenheid over je uiterlijk, verder gaat dan je gezicht. Tevredenheid en genieten van je uiterlijk zijn onlosmakelijk verbonden met lekker in je vel zitten. Dus wat zegt de wetenschappelijke literatuur over de eventuele voordelen?

Minder risico?

Vaak genoeg worstelen vrouwen en artsen met de reguliere hormoontherapie. Meestal  worden oestrogeen en progestine (synthetische vorm van progesteron) voorgeschreven. Hier is nog altijd discussie over. Want hormoongebruikers hebben een hogere kans op borstkanker, hartaandoeningen, beroerte en bloedklontering. Volgens gegevens vinden vrouwen dat de verlichting van overgangssymptomen met synthetische hormonen met een prijs komt. Zijn bio-identieke hormonen een veiliger alternatief?

Als lichaamseigen hormonen

Bio-identieke hormonen. In Amerika worden ze veel gebruikt. Nu krijgen ze ook bij ons steeds meer belangstelling. In de eerste plaats omdat we graag risico’s verlagen. Bio-identiek houdt in dat hormonen dezelfde moleculaire structuur hebben als lichaamseigen hormonen. In die vorm zijn ze niet te vinden in de natuur, kortom: niet in bijvoorbeeld soja of yam. Yam helpt niet, omdat het lichaam dit niet omzet in progesteron. Hoewel natuurlijk van oorsprong, is het niet bio-identiek.

Welke  er wel onder vallen zijn beta-estradiol, estrone en estriol. Wat betreft bio-identiek progesteron: dit is simpelweg progesteron, gemicroniseerd. Bij bio-identieke hormoontherapie gedragen de hormonen zich net zo als de lichaamseigen stoffen dit doen. Technisch gezien onderscheidt ons lichaam deze hormonen niet van de hormonen die door je eierstokken geproduceerd worden.

Crèmes, pil, pleisters

Misschien heb je gehoord van estradiol in diverse vormen: pil, pleister, crème en vaginale preparaties. Gemicroniseerde progesteron komt meestal in capsulevorm of als vaginale gel. Wat is beter? De lever zet bio-identieke estradiol in pilvorm om in estron, een zwakkere vorm van oestrogeen. Daarentegen gaat het de wel de bloedbaan in als bio-identiek, via een patch. Crèmes gels en lotions op armen en benen aangebracht bereiken ook de bloedbaan. Al is niet helemaal duidelijk hoeveel ervan opgenomen wordt.

De manier van toediening bij hormoontherapie maakt echt uit. Als dit bij oestrogeen in pilvorm is, gaat het eerst door de lever. Op deze manier verhoogt het de kans op een hartaandoening, bloedklontering  of beroerte. Dit is niet het geval bij bio-identieke hormonen via bijvoorbeeld een transdermale patch.

Bio-identieke hormonen, voor welke klachten?

• Opvliegers en nachtelijk transpireren
• Vaginale droogheid
• Verlies van zin in sex of pijn tijdens sex
• Slaapproblemen en verlies van energie
• Verlies van spiermassa
• Gewichtstoename
• Mistig denken, stemmingswisselingen en geheugenproblemen

Veiligheid van deze hormoontherapie

Zo wie zo zijn bio-identieke hormonen goedgekeurd door de FDA. Omdat ze qua veiligheid en voordelen de voorkeur hebben boven een standaard hormoontherapie. Maar toch is het wel goed te bedenken dat ze minder vaak onderzocht zijn dan de reguliere hormoontherapieën. Verder is het belangrijk dat elke oestrogeen, progesteron als tegenhanger heeft. Dit geldt ook voor estriol. Wat de veiligste weg is voor behandeling is een kortdurende therapie met de laagste doses.

Eerst screening

Voor veilige behandeling met BI-hormoontherapie is goed inzicht in het metabolisme van sexhormonen van groot belang. Niet zelden krijgen vrouwen gewoon iets voorgeschreven zonder dat daar bloedtesten aan vooraf gingen. Meestal in de vorm van de anticonceptiepil. Dit moet een voordeel zijn tegen overgangsklachten maar heeft nadelen. Zo maakt het lichaam geen progesteron meer aan door de synthetische toevoeging. En kan er oestrogeendominantie ontstaan. Dit brengt natuurlijk weer klachten met zich mee. Daarom is het niet ondenkbaar dat je van de regen in de drup belandt. Denk hierbij aan de botten, het hart, borstkanker, het denkvermogen en endometrium.

Wat ook nog belangrijk is

Zijn de tests. Voordat behandeling start horen hormoonwaarden getest te worden. Hoewel gesteld wordt dat een speekseltest het beste is, is dit niet perse zo. Testen via speeksel zou een beter beeld geven van biobeschikbare hormonen in het bloed. Hiervoor is niet voldoende bewijs. Studies tonen dat de ene manier niet beter is dan de andere. Maar een ding is zeker: hormoontherapie zonder onderzoek van de hormoonwaarden is de minst veilige manier. Dit is dus zeker een vereiste bij hormoontherapie met bio-identieke hormonen.

Hogere tevredenheid met bio-identiek progesteron

Uit studies blijkt dat patiënten meer tevreden zijn met progesteron dan met het synthetische progestine. Omdat data aangeven dat progesteron in vergelijking met progestine de kans op borstkanker verlaagt, is deze hormoontherapie inderdaad veiliger. Niet alleen dat: de natuurlijke vorm via bio-identieke hormonen geeft ook minder kans op cardiovasculaire problemen. Wat betreft estriol is dit naar verwachting hetzelfde.

Anders dan synthetische progestinen, heeft BI-progesteron geen negatief effect op de lipidenwaarden, bloedklontering en vasculaire gezondheid. Hiernaast is de effectiviteit aangaande overgangssymptomen bewezen.

Wat doen bio-identieke hormonen met je huid?

Tijdens de menopauze gaat het verlies van collageen en elastine helaas sneller. Dit heeft te maken met een lage oestrogeen status. Nu is het niet zo dat deze waarden tijdens de menopauze perse laag zijn: dit moet voor behandeling getest worden. Omdat er soms ook sprake is van het tegenovergestelde: oestrogeendominantie. Dan wil je geen extra oestrogeen toegevoegd krijgen. Door lage waarden van dit vrouwelijke sexhormoon is de huid minder elastisch en gedehydrateerd. Ook kan er haarverlies zijn en een toename van haargroei in het gezicht.

Onderzoeken tonen dat hormoontherapie positieve effecten heeft op de ouder wordende huid

• De huid is dikker, beter gehydrateerd en meer elastisch
• Er zijn minder rimpels, er is minder haarverlies
• Betere kleur van de huid: de huid straalt meer.

Positief over je binnen- en buitenkant

Al met al geeft hormoontherapie een jonger uitziende huid. Het is een prettig idee. Dat je de nadelige effecten van de overgang voor de huid en gevoel voor welzijn niet zonder meer hoeft te laten gebeuren. Dus zeker het overwegen waard, als je huid door de overgang kwetsbaarder is.  Als anti-aging strategie die de klok een klein beetje terugzet of op zijn minst langzamer laat lopen. In die zin zijn behandelingen met  bio-identieke hormonen zeker een aanvulling voor de cosmetische praktijk. Want cosmetische behandelingen maken van buitenaf weliswaar zeker mooier. Maar door tegelijkertijd van binnenuit aan de oorzaken van veroudering te werken zal tevredenheid over uiterlijk waarschijnlijk nog hoger liggen.

Daarbij ervaar je minder symptomen waardoor je lekkerder in je vel zit. Dat is zeker niet minder belangrijk. En draagt bij aan een positief gevoel dat je over jezelf en je uiterlijk hebt.

Bronnen

1 Harvard Medical School. What are bioidentical hormones?
2 Cleveland Clinic: Bioidentical hormones
3 Mayo Clinic Proceedings doi: 10.4065/mcp.2010.0714
4  Oral oestrogen replacement therapy versus placebo for hot flushes. Cochrane Database Syst Rev. 2001;CD002978
5 Risks and benefits of estrogen plus progestin in healthy postmenopausal women: principal results from the Women’s Health Initiative randomized controlled trial. JAMA. 2002;288:321-333
6 Estrogens and progestins: background and history, trends in use, and guidelines and regimens approved by the US Food and Drug Administration. Am J Med. 2005;118(suppl 12B):64-73
7 Pharmacy compounding of bioidentical hormone replacement therapy (BHRT): a proposed new approach to justify FDA regulation of these prescription drugs. Food Drug Law J. 2008;63:459-491
8 National use of postmenopausal hormone therapy: annual trends and response to recent evidence. JAMA. 2004;291:47-53
9 Effects of media coverage of Women’s Health Initiative study on attitudes and behavior of women receiving hormone replacement therapy. Am J Health Syst Pharm. 2005;62:69-74
10 http://www.bodylogicmd.com/ BodyLogicMD.
11 Bioidentical hormone therapy: a panacea that lacks supportive evidence. Curr Opin Obstet Gynecol. 2008;20:400-407
12 Postmenopausal hormone therapy: an Endocrine Society scientific statement. J Clin Endocrinol Metab. 2010;95:s1-s66
13 Bioidentical hormone therapy: a review. Menopause. 2004;11:356-367
14 Use of bioidentical hormones for menopausal concerns: cross sectional survey in an academic menopause center. J Womens Health. 2011;20:559-565
15 Pharmacology of estrogens and progestogens: influence of different routes of administration. Climacteric. 2005;8(suppl 1):3-63
16 Alternative Medicine Review: A comprehensive review of the safety and efficacy of bioidentical hormones for the management of menopause and related health risks.
17  Biomed Central: Effectiveness of Compounded Bioidentical Hormone Replacement Therapy: An Observational Cohort Study. doi: 10.1186/1472-6874-11-27
18 Dermatology Online Journal: Bioidentical Hormone Therapy in Menopause